Το αποκαλούν «Καραβάνι του Φωτός». Τα πρώτα ίχνη της ψηφιακής παρουσίας του οδηγούν στις 4 Σεπτεμβρίου, όταν δημιουργήθηκε στην εφαρμογή Telegram ένα αραβόφωνο γκρουπ για την κινητοποίηση Σύρων προσφύγων που ζουν στην Τουρκία με σκοπό μια πορεία προς τα χερσαία ευρωπαϊκά σύνορα. Στις εβδομάδες που ακολούθησαν τα μέλη της διαδικτυακής ομάδας ξεπέρασαν τις 85.000, η πρωτοβουλία τους έγινε πρωτοσέλιδο σε τουρκική εφημερίδα και απασχόλησε το ελληνικό υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου. Παρόμοια ηλεκτρονικά καλέσματα, συχνά με παρεμφερείς ονομασίες, είχαν οδηγήσει ήδη από τον Σεπτέμβριο του 2015 χιλιάδες ανθρώπους σε μάταιες ή επικίνδυνες απόπειρες.
Τον Φεβρουάριο του 2020, στο περιθώριο της συντονισμένης καθοδήγησης προσφύγων και μεταναστών στα σύνορα του Εβρου από τις τουρκικές αρχές, είχαν εμφανιστεί και πάλι στο Telegram μηνύματα στα αραβικά. Καλλιεργούσαν τότε ψευδείς προσδοκίες και υπόσχονταν «άνοιγμα των συνόρων». «Αυτή είναι η χρυσή ευκαιρία», έγραφαν.
Η νεοσυσταθείσα ομάδα στο Telegram είναι πιο δημοφιλής σε σχέση με αντίστοιχες ψηφιακές κινητοποιήσεις του παρελθόντος.
Η «Κ» διέτρεξε τα μηνύματα που έχουν αναρτήσει μέσα σε δύο εβδομάδες τα μέλη της και επικοινώνησε με έναν εκ των διαχειριστών. «Αναζητούμε μια αξιοπρεπή ζωή και ένα ασφαλές μέλλον για εμάς και τα παιδιά μας, ο σκοπός μας είναι ειρηνικός», ανέφερε ο διαχειριστής, ο οποίος απάντησε γραπτώς στα ερωτήματα της «Κ», σε καλά αγγλικά. Υποστήριξε ότι η αφορμή για το κάλεσμα είναι οι απελάσεις Σύρων προσφύγων από την Τουρκία και το πρόγραμμα εθελοντικού επαναπατρισμού που σχεδιάζεται από τις τουρκικές αρχές. «Θα μας οδηγήσουν στο έλεος του δικτάτορα Ασαντ και των πιστών πολιτοφυλακών του», σημείωσε. Ισχυρίστηκε ότι η ομάδα τους δεν έχει σχέση με την τουρκική κυβέρνηση ή κάποιο πολιτικό σχηματισμό και ότι απευθύνεται αποκλειστικά σε Σύρους. «Σε διαβεβαιώνω ότι δεν είμαστε διακινητές, δεν παίρνουμε χρήματα από κανέναν», πρόσθεσε αναφέροντας ότι έχουν βγάλει και σχετική ανακοίνωση. Δεν μοιράστηκε το όνομά του, ανέφερε ότι είναι Σύρος 46 ετών, κάτοχος μεταπτυχιακού στη Μηχανική Υπολογιστών με ειδίκευση στην κυβερνοασφάλεια.
Υποστήριξε ότι ζει και ο ίδιος στην Τουρκία, ο τηλεφωνικός αριθμός του όμως δεν παρέπεμπε στον κωδικό κλήσης της συγκεκριμένης χώρας. Η «Κ» διαπίστωσε ότι αντιστοιχούσε σε υπηρεσία τηλεφωνίας μέσω του Διαδικτύου, οπότε δεν μπορούσε να διασταυρώσει πού βρισκόταν.
Μοιράστηκε για δημοσίευση μόνο ένα όνομα, αυτό του εμπνευστή της ιδέας. Ανέφερε ότι λέγεται Γιαντ Σελίμ και ζει στην Τουρκία, αλλά δεν έδωσε κάποιο άλλο στοιχείο επικαλούμενος λόγους ασφαλείας. Δεν ήταν εφικτό να διασταυρωθεί εάν το όνομα αντιστοιχεί σε πραγματικό πρόσωπο. Σύμφωνα με τον διαχειριστή της ομάδας, η οργανωτική επιτροπή αποτελείται από Σύρους ακαδημαϊκούς, γιατρούς, δικηγόρους και μηχανικούς και μόνο ένας εξ αυτών ζει εκτός Τουρκίας.
Λίγες ημέρες μετά τη δημιουργία του «Καραβανιού του Φωτός» στο Telegram τέθηκε το ερώτημα στα μέλη του εάν επιθυμούν η πορεία να στραφεί προς την Ελλάδα ή τη Βουλγαρία. Ερωτηθείς σχετικά και από την «Κ» ο διαχειριστής του γκρουπ απέφυγε να απαντήσει τι αποφάσισαν. Πρόσθεσε ότι ακόμη δεν έχουν ανακοινώσει κάποια ημερομηνία για το εγχείρημα. Μέχρι τις 16/9 δεν είχαν αναρτήσει κάτι σχετικό. Σε παρόμοια απορία των διαδικτυακών ακολούθων τους έγραψαν ότι είναι τέσσερις ημέρες άυπνοι προσπαθώντας να οργανώσουν το πλήθος. Σε μία από τις πρώτες αναρτήσεις στις 5 Σεπτεμβρίου αναζητούσαν πρόσφυγες με γνώσεις νοσηλευτικής, για να βοηθήσουν εάν χρειαστεί στην πορεία, και αργότερα μοιράστηκαν μια μακρά λίστα με τα εφόδια που θα μπορούσε κάποιος να έχει μαζί του (σκηνή, υπνόσακο, μπότες, αδιάβροχο, power bank για φόρτιση κινητού, κονσέρβες, αντιφλεγμονώδη).
Μεταξύ άλλων προτάθηκε στα μέλη της ομάδας να μοιραστούν την κινητοποίηση στην εφαρμογή TikTok για να διαδοθεί περισσότερο. Πρόσφατα ανάρτησαν φωτογραφίες του Ερντογάν, του Κεμάλ Ατατούρκ και μηνύματα στα τουρκικά, προτρέποντας τα μέλη τους να τα ανεβάσουν και στο Twitter για να κερδίσουν την εύνοια της τουρκικής κοινής γνώμης και να πείσουν τις Αρχές της χώρας να τους παρέχει ανεμπόδιστη πρόσβαση στα σύνορα. «Απευθυνθήκαμε στην τουρκική κυβέρνηση για να μας επιτρέψουν να περάσουμε με ασφάλεια, αλλά δεν έχουμε λάβει ακόμη κάποια απάντηση», ανέφερε ο διαχειριστής.
Το 2015 το διαδικτυακό κάλεσμα στο Facebook μέσω της κοινότητας «Crossing No More» οδήγησε χιλιάδες Σύρους, Ιρακινούς και Παλαιστινίους μέχρι την Αδριανούπολη της Τουρκίας. Ορισμένοι είχαν φτάσει εκεί απευθείας από τους προσφυγικούς καταυλισμούς της Ιορδανίας και του Λιβάνου με βασικό αίτημα να ανοίξουν οι πύλες της Ευρώπης, ώστε να μην επιβιβαστούν στις «βάρκες του θανάτου» των διακινητών στη Σμύρνη ή στην Αλικαρνασσό. «Αν περάσει ένας θα ακολουθήσουν χιλιάδες», είχε πει τότε στην «Κ» τελωνειακός στις Καστανιές που ανησυχούσε για την εξέλιξη της διαμαρτυρίας. Οι τουρκικές αρχές τότε μπλόκαραν τους πρόσφυγες, εγκλώβισαν 2.500 ανθρώπους στην πόλη και δεν τους επέτρεψαν να συνεχίσουν προς Ελλάδα ή Βουλγαρία.
Τον Απρίλιο του 2019, άλλη κινητοποίηση στο Facebook με τίτλο «Καραβάνι της Ελπίδας» οδήγησε εκατοντάδες ανθρώπους έξω από τη δομή φιλοξενίας προσφύγων στα Διαβατά Θεσσαλονίκης με την προσδοκία ότι θα άνοιγαν τα σύνορα. Την απόγνωσή τους είχαν εκμεταλλευθεί τότε και ορισμένοι διακινητές και καιροσκόποι ζητώντας από συμμετέχοντες έως και 250 ευρώ για να καταγράψουν τα στοιχεία τους και να τους εξασφαλίσουν θέση στην πορεία. Στα τέλη Φεβρουαρίου του 2020, σε αραβόφωνο γκρουπ στο Telegram, υπό την ονομασία «Κομβόι της Ελπίδας για τη Μετανάστευση», ένα μήνυμα καλούσε σε συγκέντρωση στην Κωνσταντινούπολη, από όπου θα αναχωρούσε πορεία προς τα σύνορα. Την επόμενη ημέρα στο Twitter ο Μουσταφά Γιαλσίν, δήμαρχος της τουρκικής πόλης Ταλάς, στην επαρχία της Καισάρειας, έγραφε ότι η τοπική αρχή θα παρείχε δωρεάν μετακίνηση με λεωφορεία «μετά το άνοιγμα των συνόρων».
Σχετικά με την πρόσφατη διαδικτυακή κινητοποίηση, ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Νότης Μηταράκης ανέφερε ότι έχει ενημερώσει μεταξύ άλλων την Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, την αρμόδια επιτροπή της Ευρωβουλής και τον Frontex.
Πηγή: kathimerini.gr
