Το ΤΑΙΠΕΔ έλαβε απόφαση το πρωί της Πέμπτης η υποβολή των δεσμευτικών προσφορών που είχε προγραμματιστεί να γίνει την Παρασκευή 29 Ιουλίου, τελικά να πραγματοποιηθεί και ότι μετατίθεται για τον ερχόμενο Σεπτέμβριο και πιθανώς μετά την ΔΕΘ.
Η εν λόγω απόφαση έπεσε σαν κεραυνός εν αιθρία για τόσο για τους ενδιαφερόμενους όσο και για την κοινωνία της Αλεξανδρούπολης, η οποία με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένει τις εξελίξεις γύρω από τον Λιμένα. Μάλιστα, η απόφαση παράτασης αναρτήθηκε 16:50 της προηγούμενης ημέρας (Πέμπτη 28.07.22) πριν την κατάθεση, όταν το προσωπικό των περισσότερων εταιρειών εργάζεται 9:00 – 17:00!
Όπως όλα δείχνουν και σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, αλλά και σύμφωνα με όσα προκύπτουν από δημόσια έγγραφα, η αναβολή προέκυψε μετά από αποδοχή του ΤΑΙΠΕΔ σε αίτημα το οποίο διατυπώθηκε από την εταιρεία Quintana.
Αξίζει δε να σημειωθεί, πως η Quintana, ενώ συμμετείχε στον διαγωνισμό για την Α’ Φάση στην Καβάλα εν τέλει δεν συμμετείχε στην Β’ Φάση, καθώς δεν υπέβαλε φάκελο.
Επιπρόσθετα, είναι αξιοσημείωτο και το γεγονός της αποχώρησης της εταιρείας Bollore Africa Logistics από το σχήμα που συμμετέχει μαζί με τον Όμιλο Κοπελούζου και την εταιρεία Gold Air, όπως ανακοινώθηκε λίγες ημέρες πριν από το ΤΑΙΠΕΔ, καθώς εξαγοράστηκε από την MSC. Στον διαγωνισμό συμμετέχει ακόμη και ο ΟΛΘ που θεωρείται απίθανο να διεκδικήσει το λιμάνι που ενδιαφέρει ιδιαίτερα τον ελληνο-αμερικανικό παράγοντα και τις μεταξύ τους συμφωνίες. Επίσης, ποτέ κανένας από την Κοινοπραξία «International Port Investments Alexandroupolis» δεν ζήτησε παράταση καθότι είχε ετοιμαστεί ο φάκελος.
Σε κάθε περίπτωση, η 3 η αναβολή «έπεσε βαριά» , μετά από μια παρατεταμένη 4ετή περίοδο καθυστερήσεων και αναβολών, που όλοι πίστευαν πως θα λήξει.
Έτσι, την Παρασκευή 29.07.22 ήταν προγραμματισμένο να υποβληθούν οι προσφορές για το 67% του Οργανισμού Λιμένος Αλεξανδρούπολης (ΟΛΑ) και την Παρασκευή 5 Αυγούστου οι προσφορές για το 67% του Οργανισμού Λιμένος Ηγουμενίτσας (ΟΛΗΓ). Σαφώς, το ενδιαφέρον για τον ΟΛΑ είναι μεγάλο καθώς το λιμάνι έχει διευρύνει -εκτός από τον πυθμένα του, έτσι ώστε να μπορούν να ελλιμενίζονται μεγαλύτερα πλοία και τον γεωστρατηγικό του ρόλο.
Ο Λιμένας της Αλεξανδρούπολης, έχει πλέον μεγάλη οικονομική και γεωστρατηγική αξία όχι μόνο για τη χώρα μας αλλά και πολλές της Κεντρικής Ευρώπης, που τώρα θέλουν να αποφύγουν τον διάπλου των τουρκικών Δαρδανελίων και τα διαφιλονικούμενα λιμάνια του Ευξείνου Πόντου από Ρώσους και Ουκρανούς.
Το σχήμα συγκεντρώνει την εύνοια της αμερικανικής πλευράς είναι αυτό της International Port Investments Alexandroupolis.
Η επενδυτική εταιρεία Black Summit του Τζων Χαραλαμπάκη, κινείται δραστήρια για την εξαγορά του λιμανιού εδώ και αρκετό καιρό και είχε την ανοικτή υποστήριξη του πρώην πρεσβευτή, Τζέφρι Πάιτ. Από την άλλη, με σκεπτικισμό αντιμετωπίζεται και η προσφορά της κοινοπραξίας υπό την Cameron, στην οποία συμμετέχει η πλευρά Κοπελούζου. Παρά το γεγονός ότι ο γνωστός επιχειρηματίας στον τομέα της ενέργειας -και σε πολλούς ακόμη- έχει ανοίξει τα τελευταία χρόνια κανάλια συνεργασίας με τους Αμερικανούς, η μακρόχρονη επιχειρηματική σχέση του με την Gazprom δεν παύει να προκαλεί προβληματισμό, ενώ όπως αναφέραμε και παραπάνω, από την κοινοπραξία έχει ήδη αποχωρήσει η Bollore Africa Logistics, γεγονός που προκαλεί από μόνο του ερωτηματικά από τον τρόπο με τον οποίο θα καλυφθεί το κενό του port operator.
Σε κάθε περίπτωση πρέπει να σημειωθεί πως σύμφωνα με τις μέχρι τώρα εξελίξεις και δεδομένα, οι φόβοι των Αμερικανών για την τροπή που μπορεί να πάρει η ιδιωτικοποίηση του λιμανιού, στην περίπτωση που δεν επικρατήσει μια κοινοπραξία με… αμερικανικά χρώματα, σχετίζονται με ζητήματα ασφάλειας σε ένα κατ' εξοχήν ευαίσθητο λιμένα, από τον οποίο διακινούνται και μεγάλα φορτία οπλισμού προς την Ουκρανία .
Επιπλέον, να μην προχωρήσουν με τους ρυθμούς που θέλουν οι Αμερικανοί οι επενδύσεις εκσυγχρονισμού και επέκτασης του λιμανιού. Υπενθυμίζεται δε, πως ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας, Λόιντ Όστιν, στην πρόσφατη επίσκεψη του Έλληνα υπουργού Άμυνας, Νίκου Παναγιωτόπουλου, στις ΗΠΑ τόνισε με μεγάλη έμφαση τη σημασία του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης για τις ΗΠΑ και το NATO.
«Η κατά προτεραιότητα πρόσβαση στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης στη βορειοανατολική Ελλάδα επέτρεψε στον αμερικανικό στρατό να συνεχίσει να υποστηρίζει την Ουκρανία, καθώς το έθνος αυτό μάχεται για να διατηρήσει την κυριαρχία του μετά την απρόκλητη εισβολή της Ρωσίας στις 24 Φεβρουαρίου», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Όστιν στον Έλληνα υπουργό.
«Η αμυντική σχέση μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ελλάδας δεν ήταν ποτέ ισχυρότερη.
Η επικαιροποιημένη Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας ΗΠΑ- Ελλάδας αντικατοπτρίζει την ακλόνητη δέσμευση των εθνών μας για κοινή ειρήνη και ασφάλεια. Και επέτρεψε την επέκταση των αμερικανικών δυνάμεων στην Ελλάδα για να υποστηρίξουν τους στόχους των Ηνωμένων Πολιτειών και του ΝΑΤΟ για στρατηγική πρόσβαση στην περιοχή», πρόσθεσε. Ένα από τα δύο παραδείγματα αυτής της συνεργασίας -το πρώτο είναι βεβαίως αυτό της Σούδας- είναι το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, που, όπως υπογράμμισε ο Αμερικανός υπουργός, απέχει μόλις 60 μίλια βόρεια του Στενού των Δαρδανελίων στην Τουρκία. Η πρόσβαση που έχει δοθεί στις αμερικανικές δυνάμεις στο λιμάνι, κατά προτεραιότητα, επιτρέπει τη γρήγορη είσοδο στη Θάλασσα του Μαρμαρά και στη συνέχεια μέσω του Βοσπόρου στη Μαύρη Θάλασσα. «Αυτή η πρόσβαση μας επιτρέπει να συνεχίσουμε να παρέχουμε στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία και να αντιμετωπίζουμε κακόβουλους παράγοντες και να ασκούμαστε και να επιχειρούμε στα Βαλκάνια και την ανατολική Μεσόγειο και την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας», τόνισε ο Όστιν.
Προειδοποιητικό το δημοσίευμα στον Economist
Τις διεθνείς ανησυχίες για την τύχη του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης μετέδωσε με πρόσφατο άρθρο του ο Economist, με τίτλο: «Ένα νυσταγμένο ελληνικό λιμάνι έχει γίνει ζωτικής σημασίας για τον πόλεμο στην Ουκρανία» και υπότιτλο «Αμερικανικά πλοία ελλιμενίζονται εκεί. Μια εταιρεία με ρωσικούς δεσμούς θέλει να το αγοράσει».
Μεταξύ άλλων, ο Economist υπογραμμίζει πως η γεωγραφία του λιμανιού το καθιστά ελκυστικό για τους σχεδιαστές διοικητικής μέριμνας του ΝΑΤΟ. Μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, οι ένοπλες δυνάμεις της Αμερικής έχουν εντείνει τη χρήση της Αλεξανδρούπολης για την παράδοση όπλων, συμπεριλαμβανομένων αρμάτων μάχης, τεθωρακισμένων οχημάτων μεταφοράς προσωπικού και ελικοπτέρων.
Όλα αυτά καθιστούν την ιδιωτικοποίηση ιδιαίτερα ευαίσθητη, τονίζει ο Economist.
Η ελληνική κυβέρνηση προωθεί σχέδια για πώληση μεριδίου 67% στην Αλεξανδρούπολη μέσω 40ετούς παραχώρησης. Δύο από τις τέσσερις κοινοπραξίες που έχουν προεπιλεγεί για να υποβάλουν προσφορά υποστηρίζονται από Αμερικανούς επενδυτές και ως εκ τούτου θεωρούνται φιλικές προς το ΝΑΤΟ.
Οι συμμαχίες των άλλων δύο είναι λιγότερο σαφείς. Σε μία από αυτές τις κοινοπραξίες ηγείται ο Ιβάν Σαββίδης, ένας Ελληνορώσος μεγιστάνας που εδρεύει στη Ρωσία και φέρεται να έχει καλές σχέσεις με το Κρεμλίνο.
Αν πρόσφερε τα περισσότερα, η προσφορά θα μπορούσε να μπλοκαριστεί για λόγους ανταγωνισμού: κατέχει ήδη την παραχώρηση στη Θεσσαλονίκη. Ευρέως θεωρείται ως πρώτος υποψήφιος η κοινοπραξία που διευθύνεται από μια οντότητα, η οποία ελέγχεται από την οικογένεια του Δημήτρη Κουπελούζου. Είναι ένας από τους πιο γνωστούς δισεκατομμυριούχους της Ελλάδας, με ενδιαφέροντα που εκτείνονται στην ενέργεια, τις κατασκευές, τα ακίνητα και τα μέσα ενημέρωσης.
Η αυτοκρατορία του Κοπελούζου έχει μακροχρόνιους επιχειρηματικούς δεσμούς με τη Ρωσία.
Οι υποστηρικτές της υποψηφιότητας του Κοπελούζου λένε ότι δεν είναι «εγγενώς φιλορώσος ή φιλοδυτικός. Θα συνεργαστεί με οποιονδήποτε. Θέλει απλώς να βγάλει λεφτά».
Τα τελευταία χρόνια έχει εντείνει τις επιχειρηματικές του συναλλαγές με την Αμερική.
Μια εταιρεία που κατέχει είναι ένας από τους κύριους εργολάβους που ανακαινίζουν την αμερικανική πρεσβεία στην Αθήνα.
Ο όμιλός του είναι επίσης ο κύριος επενδυτής στους πλωτούς τερματικούς σταθμούς LNG που θα λαμβάνουν αμερικανικό φυσικό αέριο.
Αυτές οι πρόσφατες συμφωνίες, τονίζει ο Economist, βοήθησαν να πειστούν κάποιοι στην Ουάσιγκτον ότι μια Αλεξανδρούπολη ιδιοκτησίας Κοπελούζου δεν θα ήταν στρατηγική καταστροφή.
Ωστόσο, η Αμερική έχει καταστήσει σαφές στην ελληνική κυβέρνηση ότι θα προτιμούσε πολύ να δει μια κοινοπραξία που υποστηρίζεται από την Αμερική να κερδίζει.
